John Baptiste Say Fransız klasik iktisatçı John Baptiste Say"m kısaca "her arz kendi talebini yaratır" şeklinde ifade ed...
 |
| John Baptiste Say |
Mahreçler Kanunu"na göre her malın üretimi sırasında, üretimde kullanılan faktörler o malın bedeli kadar gelir elde eder. Bu durumda her üretim, üretim faktörlerinin satmalına gücünü artırmaktadır. Dolayısıyla, üretilen malın bedeli kadar piyasada talep yaratılmaktadır. Bu nedenle müdahalelerin olmadığı bir piyasa sisteminde üretim fazlası, talep yetersizliği gibi sorunlar olamaz. Piyasa her zaman dengededir. Eğer bazı mallar satılamıyorsa, başka bir takım malların da üretimi yetersiz demektir. Dengesizlik ihtiyaçtan fazla üretilen mallarla, ihtiyaçtan az üretilen mallar arasındadır. Toplam arz ve talepte dengesizlik olamaz.
Mahreçler Kanunu"na göre para yalnızca bir mübadele aracıdır. Ekonomideki para stokunun düzeyi kanunun işleyişini değiştirmez. Paranın yalnızca bir mübadele aracı olmasının doğal bir sonucu da tüm gelirlerin harcanması, tasarruf edilmemesidir. Arz edilen her malın kendi değeri kadar talep yaratmasının bir gereği de mal fiyatlarının maliyetlerine eşit olması ve maliyetlerin de faktör gelirlerine eşit olmasıdır. Ancak bu durumda toplam arz toplam talebe, toplam maliyetler de toplam gelirlere eşit olmaktadır.
Say"e göre Mahreçler Kanunu ülkeler arası dış ticaret ilişkilerinde de geçerlidir. Dış ticarette ihraç malları ile ithal malları mübadele edilmektedir, ithalat ve ihracat birbirlerinin piyasasını oluşturduğundan, dış ticaret kendiliğinden dengeye gelecektir.Mahreçler Kanunu 29 Krizi"ne kadar liberal iktisatçılar tarafından geçerli kabul edilmiştir.
